
Istnieje bliski związek między postawą danej kultury wobec czasu a technologią stosowaną do jego mierzenia. Niełatwo powiedzieć, co tu jest przyczyną, a co skutkiem. Czy Europejczycy wynaleźli zegar ciężarkowy dlatego, że pragnęli znać dokładną godzinę, czy też zegar, raz wynaleziony, zmienił ich sposób wyznaczania zajęć handlowych i społecznych? Odpowiedź prawdopodobnie powinna brzmieć „tak” na oba jednocześnie pytania. Pewne wartości kulturowe musiały popychać Europejczyków do doskonalenia urządzenia, o które mało dbały inne kultury. A jednak, gdy nowa technologia została już wprowadzona, rozwijała się wedle własnej niezmiennej logiki, i w końcu pomogła zmienić porządek wartości całej kultury.